Lịch sử phát triển môn Patin

Lịch sử hình thành và phát triển môn Patin

1. Quốc tế:

Đôi giày Patin đầu tiên được phát minh vào năm 1743 bởi một nhà phát minh người Hà Lan. Nhưng do tài liệu về nhà phát minh người Hà Lan bị thất lạc, đến năm 1760, một nhà phát minh người Bỉ John Joseph Merlin được ghi nhận là người phát minh đôi giày Patin đầu tiên sử dụng dây da, bánh xe kim loại nhỏ và tấm gỗ, dựa trên ý tưởng giày trượt băng.
Sau khi trải qua các giai đoạn chuyển đổi từ bánh xe sắt, sang bánh xe gỗ, giày trượt Patin hiện nay sử dụng bánh xe đúc từ nhựa tổng hợp, có vòng bi ở giữa để giảm ma sát và tăng tốc độ, đồng thời sử dụng khung sắt (frame) thay cho tấm gỗ.
Hiện nay, vận động viên trang bị loại giày với kích cỡ bánh xe và frame khác nhau để phù hợp với từng môn thi đấu khác nhau.
Năm 1878, trận đấu khúc côn cầu trên giày Patin (Roller Polo) được diễn ra đầu tiên ở Luân Đôn, Anh, kéo theo đó là sự phát triển ngày càng vượt trội của các môn thể thao trên đôi giày Patin.
Năm 1884, hiệp hội Patin đầu tiên được thành lập lấy tên là Federation Internationale de Patinage a Roulettes (tạm dịch: Liên Đoàn Patin Quốc Tế). Sau đó được đổi tên thành Federation Internationale de Roller Skating (FIRS) và sử dụng đến ngày nay. Tiếp theo đó, các liên hiệp, hiệp hội, liên đoàn Patin trên khắp thế giới được thành lập nhằm phát triển môn thể thao này.
Năm 1983, cuộc thi Speed Skating (tạm dịch: đua Patin tốc độ) được tổ chức tại Ohio, Mỹ. Cùng đó là cuộc thi dành cho Figure Skating và Dance (tạm dịch: Patin nghệ thuật) được tổ chức ở Michigan và New York, Mỹ. Năm 1940, một cuộc thi với quy mô lớn dành cho cả 3 nội dung Speed, Figure và Dance được tổ chức tại Cleveland. Kéo dài trong 4 ngày, cuộc thi thu hút hơn 500 vận động viên đến từ nhiều nơi trên thế giới.
Năm 1979, Patin là môn thể thao biểu diễn tại Pan American Games tổ chức tại Puerto Rico. Sau đó được đưa vào danh sách môn thể thao thi đấu chính thức bắt đầu từ Pan American Games 1987 tổ chức tại Indianapolis .
Năm 1995, giải vô địch thế giới khúc côn cầu trên giày trượt Patin (Roller Inline Hockey World Championships) đầu tiên được tổ chức tại Chicago, đánh dấu mốc quan trọng trong sự phát triển của môn thể thao này. Bắt đầu từ đây, giải vô địch thế giới khúc côn cầu trên giày trượt Patin được tổ chức hàng năm cho các vận động viên trên thế giới tranh tài, cọ xát và giao lưu kinh nghiệm.
Năm 2011, môn Patin được đưa vào danh sách thi đấu chính thức tại SEA Games tổ chức tại Indonesia.
Năm 2012, môn Patin được đưa vào danh sách thi đấu chính thức 3^rd Asian Beach Games tổ chức tại TP.Hải Dương – Trung Quốc.

2. Việt Nam:

Phong trào Patin tại Việt Nam đã xuất hiện từ rất lâu với những sân trượt mở cửa hàng loạt vào các năm thập niên 80-90, Patin được biết đến đơn thuần chỉ là 1 loại hình giải trí thu hút giới trẻ, trong khoảng thời gian này hầu hết người chơi chỉ sử dụng loại giày Patin 2 hàng bánh.
Từ sau những năm cuối thập niên 90 trở đi, phong trào Patin bắt đầu xuống dốc, hàng loạt sân trượt Patin đóng cửa vì rất nhiều lý do từ việc nhiều loại hình giải trí khác hình thành đến việc các sân trượt thường xuyên xảy ra các cuộc ẩu đả và dần vắng khách.
Đến năm 2006, phong trào Patin dần hình thành trở lại với sự xuất hiện giày trượt Patin 1 hàng bánh và tập luyện 1 cách chuyên nghiệp hơn với nhiều nội dung tập luyện khác nhau. Nhiều đội, nhóm & câu lạc bộ bắt đầu được thành lập trong năm 2007-2008. Địa điểm tập luyện có thể là công viên, sân trượt Patin hoặc nhà riêng.
Năm 2008, Patin Việt Nam lần đầu tham gia đấu trường Quốc tế tại giải đấu “World Freestyle Skating Championships” diễn ra tại Singapore với sự tham dự của gần 30 Quốc gia. Đội tuyển Việt Nam, dưới sự quản lý của CLB iSkate, được đài thọ tham dự giải đấu bởi ông Eddie Chua – người có rất nhiều đóng góp cho phong trào Patin trên Thế Giới, ông là chủ tịch Liên đoàn Roller Sports Singapore, kiêm phó chủ tịch hiệp hội World Slalom Skaters Association (WSSA).
Năm 2008 cũng là năm đầu tiên diễn ra giải đấu Patin tại Việt Nam – “Vung Tau Inline Skating Festival” – được tổ chức với các nội dung bài bản. Giải đấu được tổ chức bởi CLB iSkate với sự giúp đỡ của lực lượng trọng tài đến từ hiệp hội WSSA.
Các năm 2009-2013, nhiều giải đấu và lớp tập huấn được tổ chức tại nhiều tỉnh/thành trong cả nước. Đội tuyển Roller Sports Việt Nam vẫn thường xuyên tham dự các giải đấu Quốc tế và đạt nhiều thành tích Huy chương Vàng, Bạc, Đồng.
Năm 2011, đội tuyển Roller Sports Việt Nam tham dự SeaGames 27 được tổ chức tại Indonesia. Tuy không đạt thành tích tại SeaGames 2011 nhưng cũng học tập được nhiều kinh nghiệm quý giá.
Năm 2012, đội tuyển Roller Sports Việt Nam tham dự 3^rd Asian Beach Games được tổ chức tại TP.Hải Dương – Trung Quốc.
Năm 2013 là năm đánh dấu bước phát triển mạnh mẽ Roller Sports Việt Nam với nhiều thành tích tại đấu trường Quốc tế đồng thời là năm đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức 1 giải đấu quy mô Quốc tế với hơn 10 Quốc gia tham dự.
Năm 2014, đội tuyển Roller Sports Việt Nam tham dự Asian Beach Games lần 4 diễn ra tại Thái Lan với các nội dung trượt Patin, trượt ván mạo hiểm.
Năm 2016-2017, đội tuyển Roller Sports Việt Nam được huấn luyện bài bản để tham dự Á Vận Hội mùa đông đầu tiên của Đoàn TT Việt Nam, diễn ra tại TP.Sapporo – Nhật Bản. Đoàn TT Việt Nam tham dự các nội dung trượt tuyết ván đôi và ván đơn đổ đốc và đạt thành tích xuất sắc trong top 30, vượt qua những Quốc gia ôn đới.
Năm 2018, hình thành Liên đoàn Skating Việt Nam mục tiêu phát triển các môn trượt băng và Roller Sports.